ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ (ΠΦΒ)

ΑΦΡΟΔΙΤΗΣ 132, Τ.Κ: 17562  ΠΑΛ. ΦΑΛΗΡΟ
ΤΗΛ: 210 9817047   FAX: 210 9848594

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ σε επτά βασικά ερωτήματα, σχετικά με τους φορολογικούς ελέγχους, παρέχει ο αναλυτικός οδηγός-εγχειρίδιο του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών. Συγκεκριμένα, με το εν λόγω εγχειρίδιο διευκρινίζεται, μεταξύ άλλων, το ποια είναι η προθεσμία συμβιβασμού για πρόστιμα του ΚΒΣ και σε πόσες δόσεις αυτά καταβάλλονται, ποια είναι η προθεσμία άσκησης προσφυγής, καθώς και το εάν είναι απαιτητό άμεσα το βεβαιωθέν ποσό λόγω της προσφυγής.

Αναλυτικότερα, στο εγχειρίδιο του υπουργείου, επισημαίνονται τα εξής:

1. Ποια είναι η αρμόδια ΔΟΥ για την κατάθεση διάφορων εγγράφων, όπως ιδιωτικών συμφωνητικών μίσθωσης ακινήτων ή για την υποβολή δικαιολογητικών ηλεκτροδότησης από τον ιδιοκτήτη;

Για τις συγκεκριμένες ως άνω περιπτώσεις, αρμόδια ΔΟΥ είναι η ΔΟΥ φορολογίας εισοδήματος του εκμισθωτή ή του υπόχρεου ιδιοκτήτη, κατά περίπτωση.

2. Ποια είναι η διαδικασία έγκρισης ηλεκτροδότησης οικοδομών από τις ΔΟΥ; Είναι νόμιμη η διαδικασία καταλογισμού ΦΠΑ σε ιδιώτη που κτίζει οικοδομή και δεν καλύπτεται το κόστος οικοδομής με παραστατικά;

Οι φορολογικές διατάξεις περί ηλεκτροδότησης θεσπίστηκαν για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής στον κατασκευαστικό τομέα.

Για όλες τις οικοδομές γενικά, για τις οποίες ζητείται ηλεκτροδότηση, υποβάλλεται σχετική δήλωση (αίτηση) του υπόχρεου ιδιοκτήτη ή της επιχείρησης κατασκευής και πώλησης οικοδομών, στην αρμόδια για τη φορολογία εισοδήματός τους ΔΟΥ με όλα τα κατά περίπτωση προβλεπόμενα στοιχεία, έντυπα και πίνακες, καθώς και τα αντίστοιχα παραστατικά δαπανών ανέγερσης που έχει στην κατοχή του ο υπόχρεος και θεωρείται άμεσα η υπεύθυνη δήλωση του ηλεκτρολόγου εγκαταστάτη ή χορηγείται η προβλεπόμενη από το άρθρο 35 του ν. 2238/1994 βεβαίωση, κατά περίπτωση, εφόσον βεβαίως διαπιστώνεται η πληρότητα του φακέλου και πληρούνται όλες οι σχετικές προϋποθέσεις. Ο σχετικός έλεγχος ως προς την κάλυψη του κόστους ανέγερσης και τα οικεία παραστατικά και λοιπά δικαιολογητικά διενεργείται σε μεταγενέστερο χρόνο (σχετ. παρ. 3 του άρθρου 12 του ν. 3052/2002).

Ειδικά σε περιπτώσεις ηλεκτροδότησης αυθαίρετων οικοδομών, απαιτείται η προσκόμιση των δικαιολογητικών νομιμοποίησης της οικοδομής ή έγκρισης της ηλεκτροδότησής της που εκδίδονται από τις αρμόδιες προς τούτο υπηρεσίες ή αρχές.

Ειδικότερα ανά κατηγορία οικοδομών ισχύουν τα εξής:

α. Για οικοδομές για τις οποίες οι οικείες άδειες πολεοδομίας εκδόθηκαν μέχρι 31/12/94, καθώς και για οικοδομές για τις οποίες δεν έχουν εκδοθεί, για οποιονδήποτε λόγο, άδειες πολεοδομίας, ανεξάρτητα από το χρόνο ανέγερσής τους.

Για τις παραπάνω κατηγορίες οικοδομών, υπάρχει υποχρέωση για τον ιδιοκτήτη ή την επιχείρηση κατασκευής και πώλησης οικοδομών να αποδώσουν με έκτακτη δήλωση την τυχόν διαφορά ΦΠΑ, λόγω μη κάλυψης του κόστους ανέγερσης με αντίστοιχα δικαιολογητικά δαπανών, εντός δύο μηνών από την έγκριση της ηλεκτροδότησης. Υποχρέωση κάλυψης με αντίστοιχα δικαιολογητικά υπάρχει για οικοδομικές εργασίες που έγιναν από 23/3/90 και μετά.

Σε περίπτωση που από τον έλεγχο διαπιστωθεί ότι το κόστος ανέγερσης της οικοδομής δεν καλύπτεται με αντίστοιχα δικαιολογητικά και εφόσον για την ακάλυπτη διαφορά δεν έχει αποδοθεί το ποσό ΦΠΑ που αναλογεί, σύμφωνα με τα παραπάνω, τότε το ποσό αυτό καταλογίζεται με σχετική πράξη σε βάρος του υπόχρεου και επιβάλλονται οι νόμιμες προσαυξήσεις, υπολογιζόμενες από τη λήξη των δύο μηνών από την ημερομηνία έγκρισης της ηλεκτροδότησης, καθώς και οι λοιπές προβλεπόμενες κυρώσεις.

Ο τρόπος προσδιορισμού του κόστους ανέγερσης της οικοδομής που πρέπει να καλύπτεται από αντίστοιχα δικαιολογητικά δαπανών, καθώς και όλες οι σχετικές λεπτομέρειες προβλέπονται επακριβώς από τις οικείες διατάξεις (άρθρα 8 παρ. 2 ν. 1882/90 και 53 ν. 2065/92) και τις σχετικές εγκυκλίους.

Για εργασίες που αποδεδειγμένα έγιναν πριν από 23/3/90, δεν αναζητούνται δικαιολογητικά δαπανών.

β. Για οικοδομές για τις οποίες οι άδειες πολεοδομίας εκδόθηκαν από 1/1/95 και μετά.

Για την κατηγορία των οικοδομών αυτών, υποβάλλονται στην αρμόδια ΔΟΥ από τον ιδιοκτήτη ή την επιχείρηση κατασκευής και πώλησης οικοδομών, μαζί με τη δήλωση (αίτηση) ηλεκτροδότησης, ο τελικός πίνακας ανάλυσης του κόστους κατασκευής στις επιμέρους εργασίες της οικοδομής, με τα αντίστοιχα παραστατικά δαπανών, με συνημμένη τη δήλωση εργασιών που έγιναν στην οικοδομή (περιγραφή εργασίας, στοιχεία εργολάβου και επιπλέον θεωρημένα αντίγραφα του εντύπου υπολογισμού του ελάχιστου κόστους κατασκευής της οικοδομής και του αρχικού πίνακα ανάλυσης εργασιών που έχουν κατατεθεί στην Πολεοδομία).

Η αρμόδια ΔΟΥ, εφόσον κατά τον έλεγχο διαπιστώσει έλλειψη στοιχείων ανέγερσης, καταλογίζει στο ιδιώτη ιδιοκτήτη ή στην επιχείρηση κατασκευής και πώλησης οικοδομών πρόστιμο ισόποσο με το ΦΠΑ που αναλογεί στη διαφορά του μη ισοσκελισμένου πίνακα και επ' αυτού 50% επιπλέον πρόστιμο.

Ο τρόπος προσδιορισμού του ελάχιστου κόστους κατασκευής της οικοδομής και οι σχετικές διαδικασίες προβλέπονται από τις διατάξεις της 1137140/2439/ΠΟΛ 1277/5.12.1994 κοινής απόφασης των υπουργών Οικονομικών και ΠΕΧΩΔΕ».

3. Ποια η προθεσμία συμβιβασμού για τα πρόστιμα του ΚΒΣ και σε πόσες δόσεις καταβάλλονται;

Α. Η συζήτηση για τη διοικητική επίλυση της διαφοράς (διοικητικός συμβιβασμός) γίνεται σε ημερομηνία που ορίζεται από τον προϊστάμενο της υπηρεσίας που εξέδωσε την πράξη. Το σχετικό όμως αίτημα για την επίλυση της διαφοράς, υποβάλλεται από το φορολογούμενο εντός συγκεκριμένης προθεσμίας και ειδικότερα εντός της προθεσμίας που ορίζεται για την άσκηση προσφυγής.

Δικαστικός συμβιβασμός επίσης μπορεί να ενεργείται ενώπιον οποιουδήποτε δικαστηρίου και σε κάθε στάση της δίκης, μέχρι πέντε (5) ημέρες πριν από τη συζήτηση της υπόθεσης.

Β. Για να συντελεστεί διοικητικός ή δικαστικός συμβιβασμός πρέπει σε κάθε περίπτωση να καταβληθεί άμεσα το 1/5 του, βάσει συμβιβασμού ποσού ή το αργότερο εντός των δύο (2) επόμενων εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία συμβιβασμού. Το υπόλοιπο ποσό καταβάλλεται σε έξι (6) ίσες μηνιαίες δόσεις, με τον περιορισμό ότι καμιά από τις δόσεις αυτές δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 300 ευρώ, εκτός της τελευταίας. Σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής παρέχεται έκπτωση 5%.

Γ. Για την αντιμετώπιση των προστίμων ΚΒΣ, στο πλαίσιο εφαρμογής ειδικά της απόφασης ΠΟΛ. 1144/98 περί διενέργειας τακτικών ελέγχων, ισχύει ειδικό καθεστώς τόσο ως προς τη διαδικασία συμβιβασμού όσο και ως προς τον αριθμό των δόσεων.

4. Ποια είναι η προθεσμία άσκησης προσφυγής;

Η προσφυγή μπορεί να ασκηθεί εντός προθεσμίας εξήντα (60) ημερών από της επίδοσης των καταλογιστικών πράξεων, εκτός και αν ο νομιμοποιούμενος για την άσκησή της διαμένει στην αλλοδαπή, οπότε η προθεσμία άσκησης της προσφυγής είναι ενενήντα (90) ημέρες.

Ειδικά στις περιπτώσεις που υποβάλλεται ιδιαίτερη αίτηση διοικητικής επίλυσης της διαφοράς και ματαιώνεται η επίλυση ή επιτυγχάνεται μερική μόνο επίλυση αυτής, η προθεσμία για την άσκηση της προσφυγής αναστέλλεται με την υποβολή της αίτησης για διοικητική επίλυση της διαφοράς, μη υπολογιζομένης της ημέρας υποβολής αυτής, και συνεχίζει από την επόμενη εργάσιμη για τις δημόσιες υπηρεσίες ημέρα της ημέρας υπογραφής της πράξης ματαίωσης ή μερικής επίλυσης της διαφοράς (άρθρο 70, ν. 2238/94).

5. Είναι δυνατή η άσκηση περισσότερων προσφυγών κατά της ίδιας πράξης για διαφορετικούς λόγους;

Οχι, για κάθε καταλογιστική πράξη μπορεί να ασκηθεί μία μόνο προσφυγή από τον ίδιο προσφεύγοντα, στην οποία αναφέρονται όλοι οι λόγοι. Η προσφυγή όμως μπορεί να αφορά ορισμένα σημεία της καταλογιστικής πράξης και όχι το σύνολό της. Αυτό για παράδειγμα μπορεί να συμβεί στην περίπτωση μερικού συμβιβασμού, οπότε αντικείμενο της προσφυγής είναι το μέρος για το οποίο δεν επήλθε συμβιβασμός.

6. Είναι απαιτητό άμεσα το βεβαιωθέν ποσό λόγω προσφυγής;

Επί μη επίτευξης διοικητικού συμβιβασμού και άσκησης εμπρόθεσμης προσφυγής, βεβαιώνεται άμεσα ποσοστό 25% ή 30% του ποσού της καταλογιστικής πράξης, ανάλογα με τη φορολογία, το οποίο και είναι εφάπαξ καταβλητέο μέχρι το τέλος του επόμενου από τη βεβαίωση μήνα (π.χ. φορολογία εισοδήματος, πρόστιμα ΚΒΣ κ.λπ. 25%, ΦΠΑ 30%).

Αν πρόκειται για φορολογία κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών, το προβεβαιωθέν ποσό (25%) καταβάλλεται σε έξι (6) μηνιαίες δόσεις.

Ειδικά επί προσωρινού ελέγχου παρακρατουμένων φόρων και ΦΠΑ, είναι εφάπαξ καταβλητέο ολόκληρο το ποσό της καταλογιστικής πράξης μέχρι το τέλος του επόμενου από τη βεβαίωση μήνα, ανεξάρτητα από την άσκηση ή μη προσφυγής.

Σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης καταβολής, σύμφωνα με τα ανωτέρω, επιβάλλονται οι προβλεπόμενες από τον ΚΕΔΕ ταμιακές προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής ανά μήνα καθυστέρησης.

7. Είναι δυνατόν με το ίδιο δικόγραφο της προσφυγής ο προσφεύγων να στραφεί και κατά άλλων πράξεων και κατά ποιων;

Για κάθε καταλογιστική πράξη μη συναφή (μη άμεσα συναρτώμενη) με άλλη, πρέπει να ασκείται ιδιαίτερη προσφυγή.